Als hoogleraar neuropsychologie beijvert Erik Scherder zich al jaren om Nederland in beweging te krijgen. Van jong tot oud. Met als kernboodschap: fysieke activiteit houdt ook je brein fit. De coronacrisis heeft het belang van bewegen alleen maar onderstreept: “Studies tonen aan dat lichamelijke oefening je afweersysteem versterkt. Reden te meer om uit je stoel te komen.” Hoe maak je daar een gewoonte van?
Tekst: Annemieke Bartholomeus
Fotografie: Michel ter Wolbeek
Thuis! september 2020
Voordat corona de kop opstak, hadden we al te maken met een andere officiële pandemie: fysieke inactiviteit”, zegt Erik Scherder. “Daar praat alleen niemand over, terwijl er wereldwijd meer dan 5 miljoen mensen per jaar overlijden aan aandoeningen die gerelateerd zijn aan zitten. Zoals diabetes type 2, overgewicht en hart- en vaatziekten. Ziekten die je nu ook weer extra kwetsbaar maken voor COVID-19. Door voldoende te bewegen kan je jezelf beter tegen deze risico’s beschermen. Dat besef dringt nu dieper door. De afgelopen maanden is er dan ook een manifest gepubliceerd vanuit een club van zeven, onder voorzitterschap van Joop Albeda, en met onder andere Epke Zonderland, Guus Hiddink, Louis van Gaal, Bas van de Goor, en Sarina Wiegman. Dit manifest werd de aanleiding om bij de politiek aan tafel te komen en te bespreken wat er nodig is om te zorgen dat bewegen weer een vast en substantieel onderdeel wordt van de dag. Niemand heeft om de coronacrisis gevraagd, maar laten we deze periode benutten om nu eens echt onze zittende leefstijl te doorbreken.”
Achter de schermen werkt Erik Scherder mee aan een deltaplan om dit voor elkaar te krijgen. “Er zijn al veel projecten om mensen in beweging en aan het sporten te krijgen, en het wordt iets beter. Maar om echt zoden aan de dijk te zetten is een geïntegreerde aanpak nodig. Waarin sport bijvoorbeeld weer verplicht wordt op scholen en zorgorganisaties prikkels krijgen om hun cliënten in beweging te houden, in plaats van gekort worden op juist die budgetten. Want ondanks alle initiatieven voldoet nog altijd maar de helft van de volwassen Nederlanders aan de beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad – onder 65-plussers ligt het percentage op 40 procent. Dat zijn dus mensen die elke week minstens 2,5 uur matig intensief bewegen en daarnaast geregeld spierversterkende oefeningen doen. Dit heeft allerlei positieve effecten: het versterkt je afweer en bevordert bijvoorbeeld de doorbloeding van de hersenen, wat onder andere bijdraagt aan de preventie van dementie. Het gaat om de kwaliteit van leven, dáár doen we het voor.”
Voor wie nog niet aan de beweegrichtlijnen voldoet, is het nooit te laat om daar verandering in te brengen, benadrukt de hoogleraar. “Daarvoor hoef je ook niet te wachten op het deltaplan, je kan zelf heel makkelijk beginnen. Tijdens de coronacrisis was het beleid om zo veel mogelijk thuis te blijven, en veel ouderen konden lange tijd helemaal niet de deur uit. Ik heb nog geen studies gezien van wat het effect daarvan geweest is op hoeveel mensen bewegen maar dat het averechts was, laat zich raden. Menigeen heeft er een paar coronakilo’s bij. Gelukkig hebben we nu meer bewegingsvrijheid. Maar ook wie liever thuisblijft of minder mobiel is, kan vandaag nog beginnen.”
Meteen van start? Marente heeft een breed aanbod aan activiteiten om leden actief en fit te houden, zoals Marente Hiphop, Marente Danst, Medische training voor ouderen, naar het zwembad of de sportschool met korting en activiteiten zoals de puzzeltocht. Kijk voor meer informatie op www.marente.nl/ledenvoordeel
